Izamal (z języka Majów Zamna co znaczy „rosa z nieba” – miasto położone w meksykańskiej części półwyspu Jukatan na terenie stanu Jukatan. Kolonialne miasto znane jako „miasto trzech kultur”, ponieważ łączy w sobie cechy czasów świetności majów, okresu kolonialnego i czasu obecnego. Izamal znajduje się 66,5 km na wschód od Meridy i około 60 km na północny zachód od Chichen Itza. „Miasto wzgórz” wybudowane na 12 wzgórzach , posiada na swoim terytorium stanowisko archeologiczne, wśród których znajduje się pięć dużych piramid Majów. Dzisiaj pozostałość po tym miejscu można podziwiać ze szczytów jedynej dostępnej piramidy.
W okresie prekolumbijskim miasto było jednym z ważnych ośrodków kultury Majów. Powstało ok. 300 roku pierwotnie mała wioska, około 800 roku stała się miastem – państwem , które sprawowało władzę nad regionem. Rozmiary budowli i rozbudowana sieć dróg Sacbe świadczą o potędze politycznej i religijnej miasta. Izamal zamieszkiwane przez Majów od późnego okresu preklasycznego, aż do konkwisty hiszpańskiej, zajmowało niegdyś obszar około dziesięciu kilometrów kwadratowych. Jeszcze w połowie XVI wieku, jak podaje Diego de Landa, znajdowało się w Izamal około dwunastu najróżniejszych piramid, z których największa wyróżniała się pięknem i wysokością. W 1840 roku dotarli do Izamal John Lloyd Stephens i Fryderyk Catherwood. Dzięki ich relacji i rysunkom wiemy na przykład, że budowlę zwaną Kabul zdobił niegdyś wielki wizerunek boga Itzamna, od którego imienia wzięła się nazwa miasta. Pod koniec XV w.miasto zostało opuszczone, tak że w momencie przybycia Hiszpanów było praktycznie niezamieszkane.
Dawny Izamal było jednym z największych sanktuariów poświęconym bóstwu Izamna – stwórcy nieba i ziemi, bogu dobremu i przychylnemu ludziom, wielkiemu mędrcowi, umiejącemu przepowiadać przyszłość i leczyć chorych. Do tego świętego miejsca ściągali pielgrzymi z odległych stron. Diego de Landa wspomina, że do Izamal prowadziły drogi z Gwatemali, Chiapas i Tabasco. W samym sercu miasta wzniesiono ogromną piramidę K’inich K’ahk’ Mo’, o podstawie 200 x 200 metrów, najpotężniejszą budowlę w północnej części Jukatanu. Jej nazwa pochodzi od imienia władcy „Papugi Wielkosłonecznego Żaru” . Na szczycie znajduje się niewielki plac, który służył prawdopodobnie do wykonywania obrzędów i uroczystości poświęconych bóstwu Itzamna. Dzisiaj 10 poziomowa piramida Kinich Kahk Mo , świątynia Itzamatul, Papp Hol Chak niegdyś rezydencja kapłanów dzisiaj jej materiał budowlany to główny materiał z którego zbudowano kościół i klasztor franciszkański są jedynymi świadectwami istnienia tego znaczącego niegdyś ośrodka religijnego Majów.
Izamal dzisiaj to piękne kolonialne miasto, założone w połowie XVI wieku na ruinach starożytnego miasta Majów. Znajduję się 72 km od Merida i 255 km od Cancun. Izamal uczestniczy w programie Pueblo Magico. Jest to program wsparcia przez Ministerstwo Turystyki i Rządu Meksykańskiego pozwalający miastom posiadającym swoje walory architektoniczne, bogatą historię, codzienną działalność społeczno – kulturową, na pokazanie w sferze turystycznej takich właśnie perełek jak Izamal. Program ten ma na celu zwiększenie turystyki do miast, które mają szczególne znaczenie historyczne lub religijne, lub które znajdują się w pobliżu dużych miast lub innych atrakcji turystycznych. Miasto jest siedzibą władz gminy Izmal.
W 1993 Izamal odwiedził papież Jan Paweł II, który odprawił pamiętną mszę w dużym atrium powyżej Świątyni Niepokalanego Poczęcia i byłego klasztoru San Antonio de Padwy. Papież zapewnił Majów o poparciu kościoła katolickiego. Od tego czasu, większość domów i budynków, które zdobią jego historycznego centrum pomalowane są na biało i żółto: kolory Watykanu. Dlatego tez nazwano go La Ciudad Amarilla co znaczy ŻÓŁTE MIASTO. W Izamal na dziedzińcu klasztornym znajduje się pomnik Bł. Jana Pawla II jako wyraz miłości i szacunku mieszkańców do tego wielkiego Pielgrzyma.
Co możemy zobaczyć
W XVI w. Hiszpanie zbudowali na szczycie piramidy z kamieni pochodzących z majańskich świątyń kościół i klasztor franciszkanów Convento de San Antonio de Padua. Rozległy dziedziniec otaczają otwarte krużganki, gdzie częściowo zachoway się wczesne freski franciszkańskie. Znaczenie kościoła wzrosło gdy biskup DIEGO DE LANDA umieścił tu przywiezioną z Gwatemali figurkę Virgen de la Inmaculada, której miejscowa ludność przypisała cudowną moc. We wnętrzu kościoła możemy oglądać pięknie odrestaurowany ołtarz, witraż św. Francszka z Asyżu, Na drugim piętrze znajduje sie ołtarz Virgen de la Izamal, która w 1949 została patronką Jukatanu. Wszystkie ornamenty, liście pokryte są złota farba, piękne kryształowe żyrandole to zapierający dech w piersiach widok kościoła. Trzy główne rampy od strony północnej, na południe i na zachód zapewniają dostęp do zabytkowego atrium, uważane za największe w Ameryce Łacińskiej (o powierzchni prawie 8000 m2), które zostało zbudowane w 1561 r. Kościół znajduje się na ulicy 30 i 31. Katedra Niepokalanego Poczęcia NMP i dawny klasztor San Antonio de Padwie zbudowana na platformie, która była częścią wzgórzu zwanym „Pap-hol-Chak” w latach 1553 i 1561.
Czyste, spokojne i ciche miasteczko z wąskimi uliczkami przystrojonymi latarniami zaprasza na różnego rodzaju fiesty i zabawy. Hucznie obchodzone święta zwłaszcza święto Virgen de la Izamal. Procesje, tony kwiatów, pielgrzymka figury matki Boskiej dumnie niesiona przez mieszańców, śpiewy, modlitwy i tzw. odpust. Dziewica Izamal błąka się po ulicach, prosząc o błogosławieństwo dla każdego. Święto zmarłych również obchodzone jest tutaj jako najbardziej kolorowe i radosne święto żywych. Kwiatami przystrojone cmentarze, posągi aniołów, radość ze spotkania najbliższych i obecności umarłych , którą się czuje i ten niesamowity klimat Świąt Zmarłych
Kuchnia Izamal to restauracyjki polecające tzw. kuchnie Yucateca. Polecamy: fasolę z wieprzowiną, chaya z jajkiem, gulasz z kurczaka, ser, kiełbasę zwana chorizo, cochinita pibil, tamales. To tylko niektóre z potraw, które można zjeść popijając napojem Balche, wodą z orzechów kokosowych lub horchatą. Na deser warto spróbować Jukę z miodem, słodką potrawę z dyni, słodkie ziemniaki z kokosem, cocoyol w syropie, marcepan z pestek dyni i wiele innych smakołyków regionalnej kuchn
W sklepikach i u handlarzy na tzw. zocalo można kupic sizalowe hamaki, biżuterię, meble, ceramikę. Polecamy również jazdę dorożkami wokół miasta. Niesamowite wrażenie robi pokaz światło i dźwięk wieczorny spektakl na dziedzińcu klasztornym.
Izamal to niewątpliwie miasto ludzi o wielkich sercach i przyjaźnie nastawionych do turystów zwłaszcza Polaków. Iizamla Pueblo Magico warto odwiedzić, zwiedzić, odpocząć w klimatycznych hotelikach i pobyć w tym miasteczku.
Mapa Izamal