Coba

Coba w czasach prekolumbijskich nosiło prawdopodobnie nazwę Kinchil Cobá, nawiązującą do imienia majańskiego bóstwa solarnego i określenia związanego z wyrazami: cob (kob) – mętna i ha – woda, co dawało określenie „miejsce mętnej wody”, związane z pewnością z lagunami, przy których zbudowano miasto. Miasto, które okres swojej świetności przeżywało w latach 600 n.e – 900 n.e., zajmowało powierzchnię 50 km2, a zamieszkane było przez 40.000 osób. Architektura Coby stanowi zagadkę. Wznoszące się tutaj piramidy i stele bardziej przypominają budowle odległego  o kilkaset kilometrów Tikalu, niż z o wiele bliższego Chichen Itza czy północnego Jukatanu.

Cobę z Tikalem połączyło małżeństwo władców, aby ułatwić handel między Majami z dzisiejszej Gwatemali i Jukatanu. Wydaje się, że na stelach przedstawione zostały władczynie z Tikalu, stojące na jeńcach kobiety trzymające w dłoniach rytualne laski i pyszniące się swą mocą. Władczynie przywiozły ze sobą rodzimych architektów i artystów. W Coba znajduje się również  centrum gęstej sieci Sacbes – tworzyły one rozległą sieć biegnących wałami dróg, wysypanych walcowana wapienną zaprawą i łączących centrum z zewnętrznymi regionami. Niezwykłe jest to,że te drogi w niektórych miejscach miały aż 10 metrów szerokości, a jedna z nich, mająca ponad 100 kilometrów długości,  wiodła do centrum kulturalnego Yaxuná.

 

 

Przez Cobę prowadziło  około 45 lokalnych dróg. Były one częścią olbrzymiej astronomicznej maszyny czasu widocznej w każdym mieście Majów. Ocenia się, że w Cobá znajduje się ok. 6500 budowli, z których zbadano i odnowiono zaledwie kilka. Cobá była, bez wątpienia, jednym z najważniejszych ośrodków na Jukatanie, porównywalnym pod względem rozmiarów i znaczenia do Chichén Itzá, swymodwiecznym rywalem.

Najstarsze znaleziska w Cobá datowane są na lata 200 – 100 pne. Między 200 a 600 r.n.e Cobá kontroluje całą północną część stanu Quintana Roo oraz część Jukatanu. W tym czasie miasto utrzymuje kontakty z innymi wielkimi ośrodkami Majów, jak Tikal czy Calakmul, zawierając z nimi sojusze militarne i małżeńskie.  Po roku 600 następują zmiany w strukturach władzy, a kontakty z innymi ośrodkami urywają się. Ok. roku 1000 Cobá weszła w długi spór z Chichén Itzá, które ostatecznie zatriumfowało, co zaskutkowało utratą kontroli nad częścią dominium, m.in. nad ważnym ośrodkiem w Yaxuná. Po roku 1000 Cobá stopniowo traci znaczenie polityczne, chociaż zachowuje znaczenie symboliczne i rytualne, co pozwala częściowo odzyskać swoje znaczenie pomiędzy latami 1200 a 1500.

 

 

Pierwszych odkryć archeologicznych dokonał Teobert Maler. Przybył on do Coba w roku 1891 po usłyszeniu opowieści o legendarnym zaginionym mieście. Następnie w roku 1926 Carnegie Instytute sfinansował dwie wyprawy pod kierownictwem J.Erica, S Thompsona i Harrego Pollocka.W 1973 roku rząd meksykański podejmuje decyzję o sfinansowaniu prac wykopaliskowych.

Miasto składa się z kilku grup architektonicznych, związanych nie tylko z chronologią, lecz również z pełnioną funkcją. Tak więc istnieją strefy mieszkalne, jak Grupo Cobá, jak również części spełniające funkcje ceremonialne i pogrzebowe, jak Grupo Macanxoc.

Grupo Cobá

Położona pomiędzy jeziorami Cobá i Macanxoc.

 

 

Templo de las Iglesias

Świątynia Kościołów to piramida o wysokości prawie 25 metrów pochodząca z wczesnego okresu klasycznego. Jej podstawa ma wymiar 40 x 50 metrów. Składa się z siedmiu tarasów. Na ostatnim usytuowano mur, na którym ułożono najwyższą platformę, a na niej z kolei zbudowano niewielką świątynię. Nazwę Kościół nadali współcześnie mieszkańcy , który przybywają do Coba modlić sie i zapalać świeczki przed znajdującą się u jej stóp stelą. Obok struktury znajdują się: kompleks budynków pałacowo – rezydencjalnych ze sklepieniami łukowymi i dziedzińcami, stele z inskrypcjami (z lat 613–780), Juego de pelota, gdzie można zobaczyć postacie jeńców pochodzące z okresu 600 – 900 r.n.e., oraz fundamenty zdobione wyobrażeniami ludzkich czaszek i inskrypcjami hieroglificznymi. Na terenie boiska znaleziono ozdoby z jadeitu, pirytu, muszli i obsydianu.

 

To grupa budowli składająca się z niskich platform z małymi świątyniami lub ołtarzami. Ta część miasta służyła zapewne funkcjom ceremonialnym. Dotychczas znaleziono tam osiem steli. Te liczące 3 metry wysokości i 1,5 metra szerokości spłaszczone kamienne filary  upamiętniają różne ważne wydarzenia związane z życiem i działalnością władców Cobá, wśród których sporą część zajmują kobiety, oraz napisy w formie hieroglifów.

 

 

Grupo de las Pinturas (Zespół Malowideł)

Najważniejszą budowlą tego zespołu jest pirmida zwieńczona niewielką świątynią z drzwiami, oraz portalem głównym przedzielonymi kolumną. Na nadporożu oraz gzymsach widać jeszcze resztki malowidła. Nieopodal znajdują się trzy stele przedstawiające sceny składania ofiar z ludzi.

 

 

Drugie z odrestaurowanych boisk w rytualna gre w piłkę. Oba boiska  pochodzą z okresu klasycznego i są bardzo do siebie podobne. Ozdobiono je kamiennymi pierścieniami i panelami. W pobliżu boiska do gry w piłkę odkryto znaczną liczbę kamiennych płyt pokrytych inskrypcjami glificznymi i przedstawiających postacie dostojników oraz pojmanych jeńców.

 

Mierząca  42 metry wysokości najwyższa na Jukatanie piramida Majów, została wybudowana w okresie klasycznym (200 – 600 n.e.) dla uczczenia pamięci władców  Cobá. Ze względu na swoje znaczenie symboliczne, budowla była wiele razy przebudowywana. Na jej szczyt wiedzie 120 schodów. W miejscach, gdzie należy stawiać nogi wyrzeźbiono znaki muszli. Nad wejściem do świątyni mieszczącej się na szczycie, wyrzeźbiono dwie podobizny Zstepującego Boga, podobne do rzeźb w Tulum. Schody prowadzą przez sześć tarasów. Na szczycie świątyni znajduje się niewielki ołtarz ofiarny. Nieopodal Nohoc Mul  znajduje się Structura X, czyli stela z wypisaną datą: 30 listopada roku 730.

 

 

Xaibe 

Niedawno odrestaurowana półkolista budowla znana jako  skrzyżowanie dróg.   Właśnie w tym miejscu zbiegają się cztery drogi sacbe.

 

 

Mapa strefy archeologicznej COBA