Kohunlich

Kohunlich to miasto z okresu klasycznego Majów znajduje się 69 km na zachód od Chetumal, w stanie Quintana Roo , w regionie Rio Bec , w pobliżu granicy Meksyku i Belize. Jego powierzchnia obejmuje, około 21 hektarów i otoczona jest lasem tropikalnym. Kohunlich, czyli Wzgórze palm kokosowych, nazwę swą zawdzięcza z fonetycznego przekształcenia zwrotu z języka angielskiego Cohoon Ridge, i nawiązuje do jego położenia i została nadana miastu w XX wieku. Cohoon Ridge tak określano miejsce, którego nazwa właściwa brzmiała Aserradero ( tartak ). Możemy również założyć, że Kohunlich był punktem zbornym dla handlu między miastami półwyspu Jukatan z niektórymi miastami Majów w Ameryce Środkowej.

 

 

Jako pierwszy, w 1912 roku, przybył do Kohunlich amerykański archeolog Raymond Merwin, który w czasie swojej wędrówki przemierzając Świat Majów tj. ziemie Belize, Gwatemali i południowego Jukatanu, zbierał informacje o zachowanych tam pozostałościach po tej cywilizacji. Od tego właśnie czasu Kohunlich zostało naniesione na mapy. Właściwe odkrycie strefy nastąpiło jednak dopiero w 1968 roku, gdzie na gorącym uczynku złapano rabusiów próbujących ukraść i obrabować z ozdób wielkie maski ze Świątyni Masek. Chcąc uniknąć dalszych kradzieży i dewastacji struktur od tego czasu rozpoczęto tam prace wykopaliskowe i renowacyjne. W połowie lat sześćdziesiątych XX wieku meksykański archeolog, Victor Segovia, rozpoczął prace zakrojone na szerszą skalę. W latach 1987 – 1992 prace konserwatorskie na terenie Kohunlich przeprowadzał inny archeolog Enrique Nalda, ustanawiając kilka hipotez na temat znaczenia tego miejsca i regionu.

 

 

Miasto zostało starannie zaplanowane i zaprojektowane. Dawni mieszkańcy wyrównali i pokryli mieszanką wapna i miodu niemal połowę całego kompleksu. Poszerzyli naturalne rowy, tworząc z nich zbiorniki w , których przechowywano zapasy wody pitnej np. na wypadek suszy. Podczas prac archeologicznych ustalono, że większość budynków to pomieszczenia mieszkalne, rezydencje, budowle o charakterze ceremonialnym. Mimo, iż miasto wykształciło swój własny styl architektoniczny, wykazuje jednak wpływy z Petén z Gwatemali i Río Bec ze stanu Campeche.

 

 

Kohunlich powstało około 200 r. p.n.e. i wówczas to pojawiły się niewielkie kamienne platformy. W latach 600 – 900 Kohunlich było już wielkim centrum i nadal się rozrastało, choć większość z najważniejszych budynków powstały między 250 a 600 r.n.e. Opuszczone w XII wieku, miasto Majów miała swój rozkwit w V i VI wieku. Po hiszpańskim podboju, region pozostał niemal całkowicie bezludny, jednak z czasem schronienie tutaj znalazło kilku Majów, uciekających przed dominacją kolonialną. Później, na przełomie XIX i XX wieku, zaczęli zakładać tutaj swoje obozy robotnicy trudniący się wyrębem drzew – cieśle i chicleros robotnicy zajmujący się pozyskiwaniem chicle ( gumy) .

Co warto zaobaczyć

Najstarszą część miasta stanowi Plac Yaxná, otoczony budowlami zamieszkanymi już w późnym okresie preklasycznym. Były to wysokie platformy z dobrze obrobionych kamieni, służące za podstawy konstrukcji wykonanych z materiałów nietrwałych.

 

 

Po stronie północno-zachodniej rozpościera się zespół rezydencjalny, zamieszkiwany w latach 600–1200, przypuszczalnie przez artystów i rzemieślników, zajmujących się wyrobem przedmiotów z muszli. W pobliżu wznosi się pałac U Yotoch Ahaw, wielokrotnie modyfikowany w okresie klasycznym.

 

Najpotężniejszą budowlą jest 9 metrowy Akropol. Na górnej platformie mieści się kompleks rezydencjalny, świątynia, której wejście znaczą dwie kolumny. Po stronach wschodniej i północnej wzniesiono schody, typowe dla stylu Río Bec. Wewnętrzne pomieszczenia miały sklepienia łukowe. W tym kompleksie można zobaczyć ciekawy zestaw budynków mieszkalnych wyposażonych w ławki, nisze i różne elementy związane z codziennym życiem.

 

 

Większość struktur, które możemy podziwiać w okolicy powstały w późnym okresie klasycznym (600-900 roku) .Przykładem tego są El Rey, La Graderia, Templo de las Estelas.

Od strony wschodniej placu znajduje się struktura o charakterze pałacu, modyfikowana około 600 roku. Dach Pałacu został ozdobiony 3 kamiennymi blokami, na których wyrzeźbiono 6 postaci. Z uwagi na zły stan rzeźb nie można określić kogo przedstawiały rzeźby. Twarze trzech dostojników skierowane były w stronę Pałacu, trzech pozostałych w stronę Świątyni Masek , jednak wszyscy przedstawieni zostali w pozycji siedzącej na maszkaronach. W ramionach każdego z nich znajdowały się rytualne laski w formie dwugłowego węża z , którego paszczy wyłaniały się głowy bóstwa.

 

 

Wielki plac Steli został tak nazwany ze względu na 3 monolityczne stele, znalezione stojące w jego wschodniej pierzei ( Edificio Oriente ). Obecnie okalają one boki schodów. Na placu można rozpoznać pozostałości twardego podłoża zrobionego przez majów z mieszaniny wapna i miodu.

 

 

Świątynia Masek lub Świątynia Boga słońca -Templo de los Mascarones

Jest to jedna z najstarszych budowli w Kohunlich, zbudowanych w 500 roku. Ma 34 metry wysokości. Podczas badań wykopaliskowych w jej wnętrzu znaleziono cztery grobowce. Budynek posiada centralne schody, zdobione w stiuku po obu stronach przez osiem wielkich antropomorficznych masek. Dzisiaj zachowało się tylko pięć z nich, trzy zostały splądrowane przez złodziei. Każda maska ma od 1 do 3 metrów wysokości i 3 metry szerokości.

 

 

Ogromne maski były pierwotnie malowane w jasnych kolorach, ale dzisiaj noszą ślady czerwonej farby, a ich twarze skierowane są na zachód. Niektóre z nich przedstawiają boga słońca – K’inich Ahau pozostałe być może twarze członków casty rządzącej w Kohunlich. Na wielkim nakryciu głowy można rozpoznać mityczną istotę o oczach w kształcie ślimaków. Na oczach niektórych masek widnieje znak chuen, symbol świętego roku majów, liczącego 260 dni i określanego jako Tzolkin. Nosy zdobią kolczyki, co było zwykłą praktyką u szlachetnie urodzonych Majów. Interesujące jest ,że twarze przypominają pyski dzikich kotów , przystrojone podkręconymi wąsami boga deszczu, wykazując w ten sposób cechy Olmeckie. Wszystkie maski mają kolczyki z kółkami pokrytymi rysunkami węży. Mogły one symbolizować deszcz.

 

 

Plac Merwina – Plaza Merwin

Nazwa pochodzi od amerykańskiego archeologa, który w czasie swojej wyprawy po świecie Majów jako pierwszy dotarł do Kohunlich. Budowle typowe dla stylu Rio Bec znajdujące się na placu w większości miały charakter administracyjny i pochodziły z późniejszego okresu niż pozostałe struktury. 

 

 

Boisko do gry w piłkę – Juego de Pelota

42 m struktura o kształcie prostokąta przypominającego drukowaną literę I okolona murem. Do gry używano piłki z twardej gumy wyrabianej z soku mlecznego drzewa chicle. Na przeciwległych dłuższych ścianach bocznych boiska umieszczono grawerowane obręcze. Ullamaliztli tak nazywała się ta rytualna gra w piłkę u Majów. W symbolice ludów Mezoameryki boisko oznaczało wszechświat, piłka była równoznaczna ze Słońcem lub Księżycem, zaś sama gra symbolizowała niepewność losu i przypadek decydujący o życiu lub śmierci. Prawdopodobnie, by uniknąć kontuzji i złamań, używano swoistych ochraniaczy na biodro, łokcie i ramiona w kształcie podkowy, wykonanych z kamienia, drewna lub twardej skóry.

 

To starożytne miasto Majów był dobrze zaprojektowane i zabezpieczone również na wypadek suszy. Z uwagi na brak rzek i jezior na swoim terenie posiadało doskonale rozwinięty system kanalizacji, chultunes oraz cystern do gromadzenia wody deszczowej.

 

 

Kompleks budowli 27 stopni

Zbudowany w latach 600–1200. Naturalne wzniesienie, było podstawą dla licznych rezydencji, zamieszkiwanych przez elitę miasta. Istniejące tutaj budynki mieszkalne skonstruowane na platformach dochodziły nawet od ok. 3 metrów wysokości uwiecznione były schodami. Według przeprowadzonych badań wysnuto wniosek, że budowle te mogły tworzyć rodzaj dzielnicy, zamieszkiwanej przez rodziny spokrewnione ze sobą.

 

 

Pomieszczenia mieszkalne miały sklepienia kamienne, a podłogi i zewnętrzne ściany pokrywano stiukiem. W mieście zachowało się sześć wielorodzinnych kompleksów utworzonych przez wiele indywidualnych domów, stawianych jeden obok drugiego.

Kompleks Pixa’an

Pochodzi z okresu największego rozkwitu Kohunlich i obejmuje rezydencje władców oraz rozbudowywane w miarę upływu lat liczne domy zgrupowane wokół dziedzińca.

 

 

 

 Mapa sterfey archeologicznej Kohunlich